10e zondag door het jaar A

Wat is het belangrijkste in uw leven? Ik hoor u denken. Uw man/vrouw, uw kinderen.....? Het hangt een beetje van de vraag af en ook van de omstandigheid waarin de vraag gesteld wordt. Hier in de kerk, denk je al snel wat dieper dan thuis voor de buis. Maar u zult het met me eens zijn dat veel mensen zullen zeggen: 'Als je maar gezond bent!' Sommigen voegen daaraan toe: 'Als je maar helder van geest mag blijven.' Want dan zijn veel ongemakken wel te verdragen!' Ofwel, als je maar geen Alzheimer krijgt of welke hersenziekte ook.

 

Gezondheid. Je zou kunnen denken dat Jezus hetzelfde idee had. Kijk eens wat Hij deed voor de zieken; een lamme op zijn bed, een blinde, een dove, een stomme, de man bij de baden van Bethesda, de pas gestorven zoon die hij levend aan zijn moeder teruggaf, het dochtertje van Jaïrus, net als Lazarus uit het graf, kijk eens wat Jezus allemaal deed om de gezondheid van mensen te herstellen. Zou ook Hij niet zeggen: 'Als je maar gezond bent!?'

 

U begrijpt dat ik naar deze zin van het Evangelie toe ga: 'Niet de gezonden hebben een dokter nodig, maar de zieken!' Jezus als onze dokter, Hij is gekomen om zieken te genezen. Alleen ..... Hij behandelt in feite een heel andere ziekte, de gewone ziekten zijn slechts een eerste opstap naar die andere gezondheid. Er is een ziekte die veel dieper gaat dan welke ongeneeslijke ziekte ook, er is een ziekte die veel dodelijker is dan de dodelijkste kanker, er is een ziekte die veel destructiever is dan welke lichamelijke aftakeling ook ...

 

Onze paus wees in een van zijn eerste toespraken erop dat de woestijn in de wereld er niet is omdat de wereld zo woestijnachtig is, maar dat de wereld op de duur een weerspiegeling wordt van dat wat in ons mensenhart leeft. De woestijnvorming gaat door, omdat de mensenharten tot woestijnen worden. Het water wereldwijd wordt vuiler en vuiler, omdat de mens innerlijk vervuilt. Dieren in de natuur sterven uit, omdat de mens wereldwijd innerlijk het ware leven verliest.

 

Niet de gezonden hebben een dokter nodig maar de zieken..... Ik ben niet gekomen om rechtvaardigen te roepen, maar zondaars. Jezus zegt het rechtuit. Mensen zijn zondaars en wie van zichzelf denkt dat hij of zij geen zondaar is, die bedriegt zichzelf. En het kwalijke van de zonde is dat het doorwerkt als een computervirus dat zijn tijd afwacht, als een constructiefout die onopgemerkt blijft, tot er dodelijke slachtoffers vallen.

 

Wat is de zonde? De zonde is dat wij zelf God willen zijn, dat we God niet boven ons dulden, hooguit naast ons, liever nog dat God ons dient en doet wat wij vragen. Wat is de zonde? Dat we in onszelf opgesloten blijven, om onszelf heen draaien, onszelf laten leiden door onze eigen verlangens, gevoelens, ideeën en belangen, maar daarbij de belangen van God en de naaste over het hoofd zien. Wat is de zonde? Dat God geen Heer van zijn eigen schepping mag zijn. Wat is de zonde? Dat we Gods liefde niet aannemen en beantwoorden. Wat is de zonde? De hoogmoed van de Farizeeën die zichzelf als rechtvaardig zien en denken dat zij zonder zonden zijn.

 

De wereld wordt ziek omdat de mens innerlijk ziek is. Oorlog komt uit het mensenhart. De Tsunami van commerciële overproductie, platvloers mediageweld, de vloedgolf van troep die over de wereld gaat, maakt meer doden dan welke natuurlijke Tsunami ook. Meer nog, door de natuurlijke Tsunami moeten wij ons bewust worden dat er mensen geestelijk verdrinken en ontheemd raken door die vloedgolf die komt uit het egoïsme dat de basisstructuur is geworden van ons economisch systeem.

 

'Ik ben niet gekomen om rechtvaardigen te roepen, maar zondaars. Ik ben niet gekomen om gediend te worden, maar om te dienen en mijn leven te geven als losprijs voor velen. Ik ben niet gekomen om de wereld te veroordelen, maar om te redden.'

 

Hoe heilzaam is het als je niet alleen erkent dat je een zwak mens bent, maar dat je vervolgens naar de geneesheer toegaat. De doop is het sacrament van genezing waarin de mens wordt hersteld in zijn band met God, waarin de ziel tot leven komt. De Eucharistie, die ons verbindt met Jezus Christus en elkaar, brengt genezing. De biecht, oftewel het sacrament van boete en verzoening is een sacrament van innerlijke genezing. De ziekenzalving brengt gezezing in ziel en soms ook in het lichaam. Het huwelijkssacrament geneest het mensenhart en helpt om met grotere liefde voor elkaar te leven. Het priesterschap is het sacrament dat de dienst van de genezing voortzet, het vormsel doet ons leven met de Geest die het hart geneest.

 

We zijn eindeloos dankbaar voor zoveel artsen die met studie en arbeid allerlei kwalen weten te genezen. Tegelijk zijn zij de eersten die beseffen hoe weinig ze kunnen. Toen de bacterie en het virus werden ontdekt, dacht men binnen een aantal jaren alle problemen te kunnen oplossen. Toen men de genetische afwijkingen kon traceren, dacht men de grote doorbraak te hebben bereikt. Zo zal het altijd verder gaan, want de natuur is eindloos complex en ontwikkelt zich bovendien steeds verder door.

 

Jezus is eerst en vooral de therapeut van onze ziel. 'Wat baat het de mens', zegt Hij, 'heel de wereld te winnen, als hij daardoor schade lijdt aan zijn ziel.' Wat heb je eraan, als je kerngezond bent, maar je huwelijk loopt spaak. Wat heb je eraan topsport te bereiken, maar door de roem verander je in een egotripper. En andersom, hoe vaak heb ik gezien dat een huwelijk gered werd door een plotselinge ziekte, dat mensen innerlijk rijker werden door de problemen in hun leven. 'Als je maar gezond bent', blijkt erg relatief te zijn. Het gaat wezenlijk om een andere gezondheid.

 

Jezus ontmoet Matteüs en zegt: 'Volg mij'. Het valt me op dat Jezus niet eerst zegt: 'Bekeer je, oefen je in het goede, en als je zover bent, dan mag je misschien mijn leerling worden'. Nee, meteen zegt Hij: 'volg Mij'. Want als je in Jezus' gezelschap leeft, dan genees je gaandeweg. Jouw genezing begint door Hem te volgen. Met je eerste stap, als antwoord op zijn uitnodiging, begint de genezing van je ziel. Jezus zei tot hem: 'Volg Mij'. De man stond op en volgde Hem.

 

Dit huis, deze kerk is een ziekenhuis, waarin de geneesheer zelf het medicijn wordt, waarin de dokter zichzelf geeft als tegengif voor de beet van de dodelijke slang. Dit huis is een huis waarin de zieken bij elkaar komen voor de ene dokter. Wie zich niet te groot acht, wie zich niet te gezond acht, wie zich niet zonder zonden acht, die mag Hem ontmoeten en Hem volgen en ervaren hoe goed Hij is. Hij die onze redder is, Jezus Christus, onze Heer in eeuwigheid. Amen.